Het jaar van ‘code rood’
voor de mensheid
Klimaatjaar 2021 in cijfers
2021 was het jaar waarin de Verenigde Naties concludeerden dat het 'code rood voor de mensheid' is en waarin extreem nog extremer lijkt te worden.
En dat betekent hogere temperaturen, een stijgende zeespiegel, en zeer verontrustend weer.
Bijvoorbeeld in Canada. Tijdens een hittegolf in juni bereikt het kwik in het dorpje Lytton een voor onmogelijk gehouden 49,6 graden. De gevolgen zijn catastrofaal: een bosbrand legt het hele dorp in de as.
voor de brand
na de brand
september 2019
juli 2021
Main Street
verwoeste gebouwen
verbrand bos
Wetenschappers trekken de conclusie dat zonder door de mens veroorzaakte klimaatverandering deze extreme hittegolf vrijwel onmogelijk zou zijn geweest.
2021 is niet het warmste jaar ooit, maar wel het zevende jaar op rij waarin de gemiddelde temperatuur op aarde meer dan 1 graad hoger ligt dan vóór het industriële tijdperk.
Temperatuurstijging
afwijking t.o.v. 1850-1900
1,8°C
Parijs-maximum: 1,5°C
1,6
1,4
1,2
jan-sep.
1
0,8
temperatuur
sinds 2016:
elk jaar minimaal 1°C
opwarming
0,6
0,4
0,2
0
2000
2005
2010
2015
2020
Die opwarming is waarschijnlijk ook de oorzaak van de extreme regenval deze zomer in West-Europa. In Duitsland en België kost het noodweer tientallen levens. In Limburg is de schade enorm.
Ook bosbranden komen steeds vaker voor. Van Algerije tot de Verenigde Staten en van Turkije tot Brazilië, met enorme gevolgen. Want de koolstof opgeslagen in bomen komt vrij bij verbranding, met meer uitstoot van broeikasgassen als gevolg en weer meer opwarming. Dat leidt tot weer meer bosbranden: een neergaande spiraal.
Dit jaar zorgden bosbranden voor omgerekend een extra 6450 Megaton CO2 in de atmosfeer.
Nederland
138 Mt CO2
2600
6450
Mt CO2
Mt CO2
bosbranden
Europese Unie
uitstoot 2021
uitstoot 2020
Dat is ongeveer evenveel als de EU in 2,5 jaar uitstoot.
Door corona daalde de CO2-uitstoot in 2020, na jaren van stijging. Maar na de grootste daling ooit, zien we dit jaar de grootste stíjging ooit.
We pompten in 2021 met z'n allen ruim 36 Gigaton CO2 in de atmosfeer. Daarmee zit de wereld alweer bijna op de uitstoot van vóór de pandemie.
40
36,4 Gt
2021
2020
corona-
crisis
CO2-uitstoot
30
wereldwijde uitstoot in Gt
2008
financiële
crisis
28
26
24
22
20
18
1990
2000
2010
2020
Van een groen herstel na corona is daarom geen sprake. De vraag naar kolen daalde in 2020 met zo'n 5 procent. Dit jaar maken kolen een comeback en stijgt de vraag 6 procent.
Kolenconsumptie
stijging
+6%
8000
Mt
6000
4000
projectie
2000
0
2000
2021
Dat geldt niet voor de hele wereld: in onder andere de Verenigde Staten en de EU daalt de vraag. Maar die daling valt in het niet bij het verbruik in China.
China
4000
Mt
3000
VS
EU
overig
India
overig Azië
2000
1000
0
2000
2021
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
Die vraag blijft toenemen, is de verwachting. En zo is de wereld hard op weg om in 2022 ruim 8 miljard ton kolen te verbranden, een record.
Hernieuwbare energie
Toch groeit ook de vraag naar hernieuwbare energie. Windmolens en zonnepanelen zorgen dit jaar wereldwijd voor een record aan nieuw geïnstalleerde capaciteit.
+290
wereldwijde capaciteit
MW
3000
2000
1000
0
2011
2021
Maar om de opwarming van de aarde tot anderhalve graad te beperken, moet het tempo waarin er nieuwe zonne- en windparken bijkomen, verdubbelen.
Zolang de verbranding van kolen, olie en gas doorgaat, blijft de CO2-concentratie in de atmosfeer toenemen.
Dit meetstation op Hawaï meet die concentratie al decennia.
mei 2021
419
CO2-concentratie
CO2-deeltjes per miljoen
400
380
360
340
320
300
280
1960
1980
2000
2020
Eerder dit jaar registreert het meetstation een record van 419 deeltjes per miljoen. De laatste keer dat de CO2-concentratie zo hoog was, was 23 miljoen jaar geleden.
In augustus kwam het VN-klimaatpanel IPCC met het zoveelste zorgelijke rapport en in het najaar kwamen wereldleiders bijeen om afspraken te maken. Volgens sommigen waren dat de maximaal haalbare afspraken, volgens anderen is het veel te weinig. Een radicale breuk met de status quo zit er voorlopig niet in.
Thwaites-Gletsjer
Het jaar eindigt zoals het begon, met meer onheilspellende berichten. Op Antarctica zien satellieten steeds meer scheuren in deze 45 kilometer lange ijsplaat.
20km
Onderzoekers verwachten dat de ijsplaat door klimaatverandering al binnen vijf jaar uiteen zal spatten, als een autoruit met net een barstje te veel. De plaat zal dan niet langer als natuurlijke dam fungeren voor de achtergelegen Thwaites-Gletsjer.
Thwaites-
Gletsjer
Zuidpool
ANTARCTICA
500 km
NL op
schaal
Een stuk landijs zo groot als Groot-Brittannië zal dan ook versneld smelten. Veel is nog onzeker, maar de vrees is dat de zeespiegel hierdoor tientallen centimeters zal stijgen. Dat kan nog eeuwen duren, maar zorgelijk noemen experts het wel.
Bronnen: Met Office, Google Earth, EEA, National Statistics, Global Carbon Project, IEA, Our World In Data, NOAA Manau Loa Observatory, British Antarctic Survey, American Geophysical Union
Redactie: Marijn Duintjer Tebbens
Graphics: Lars Boogaard
Het jaar van
‘code rood’ voor
de mensheid
Klimaatjaar 2021 in cijfers
2021 was het jaar waarin de Verenigde Naties concludeerden dat het 'code rood voor de mensheid' is en waarin extreem nog extremer lijkt te worden. En dat betekent hogere temperaturen, een stijgende zeespiegel, en zeer verontrustend weer.
Bijvoorbeeld in Canada. Tijdens een hittegolf in juni bereikt het kwik in het dorpje Lytton een voor onmogelijk gehouden 49,6 graden. De gevolgen zijn catastrofaal: een bosbrand legt het hele dorp in de as.
Voor de brand
september 2019
Main Street
Na de brand
juli 2021
verwoeste gebouwen
verbrand bos
Wetenschappers trekken de conclusie dat zonder door de mens veroorzaakte klimaatverandering deze extreme hittegolf vrijwel onmogelijk zou zijn geweest.
2021 is niet het warmste jaar ooit, maar wel het zevende jaar op rij waarin de gemiddelde temperatuur op aarde meer dan 1 graad hoger ligt dan vóór het industriële tijdperk.
Temperatuurstijging
afwijking t.o.v. 1850-1900
1,8°C
Parijs-maximum: 1,5°C
1,6
1,4
1,2
*
1
0,8
sinds 2016:
minimaal 1°C
opwarming
temperatuur
0,6
0,4
0,2
* jan-sep.
0
2000
2005
2010
2015
2020
Die opwarming is waarschijnlijk ook de oorzaak van de extreme regenval deze zomer in West-Europa. In Duitsland en België kost het noodweer tientallen levens. In Limburg is de schade enorm.
Ook bosbranden komen steeds vaker voor. Van Algerije tot de Verenigde Staten en van Turkije tot Brazilië, met enorme gevolgen. Want de koolstof opgeslagen in bomen komt vrij bij verbranding, met meer uitstoot van broeikasgassen als gevolg en weer meer opwarming. Dat leidt tot weer meer bosbranden: een neergaande spiraal.
Dit jaar zorgden bosbranden voor omgerekend een extra 6450 Megaton CO2 in de atmosfeer.
Nederland
6450
138 Mt CO2
Mt CO2
2600
Mt CO2
bosbranden
uitstoot 2021
Europese Unie
uitstoot 2020
Dat is ongeveer evenveel als de EU in 2,5 jaar uitstoot.
Door corona daalde de CO2-uitstoot in 2020, na jaren van stijging. Maar na de grootste daling ooit, zien we dit jaar de grootste stíjging ooit.
CO2-uitstoot
wereldwijde uitstoot in Gt
40
2021
38
36
34
2020
32
corona-
crisis
30
2008
financiële
crisis
28
26
24
22
20
1990
2000
2010
2020
Van een groen herstel na corona is daarom geen sprake. De vraag naar kolen daalde in 2020 met zo'n 5 procent. Dit jaar maken kolen een comeback en stijgt de vraag 6 procent.
Kolenconsumptie
stijging
+6%
8000
Mt
6000
4000
projectie
2000
0
2000
2021
Dat geldt niet voor de hele wereld: in onder andere de Verenigde Staten en de EU daalt de vraag. Maar die daling valt in het niet bij het verbruik in China.
Kolenconsumptie per regio
China
India
overig Azië
4000
Mt
3000
2000
1000
0
2000
2021
‘00
‘21
‘00
‘21
VS
EU
overig
2000
1000
0
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
Die vraag blijft toenemen, is de verwachting. En zo is de wereld hard op weg om in 2022 ruim 8 miljard ton kolen te verbranden, een record.
Toch groeit ook de vraag naar hernieuwbare energie. Windmolens en zonnepanelen zorgen dit jaar wereldwijd voor een record aan nieuw geïnstalleerde capaciteit.
Hernieuwbare energie
+290
wereldwijde capaciteit
MW
3000
2000
1000
0
2011
2021
Maar om de opwarming van de aarde tot anderhalve graad te beperken, moet het tempo waarin er nieuwe zonne- en windparken bijkomen, verdubbelen.
Zolang de verbranding van kolen, olie en gas doorgaat, blijft de CO2-concentratie in de atmosfeer toenemen.
Dit meetstation op Hawaï meet die concentratie al decennia.
mei 2021
419
CO2-concentratie
CO2-deeltjes
per miljoen
400
380
360
340
320
300
280
1960
1980
2000
2020
Eerder dit jaar registreert het meetstation een record van 419 deeltjes per miljoen. De laatste keer dat de CO2-concentratie zo hoog was, was 23 miljoen jaar geleden.
In augustus kwam het VN-klimaatpanel IPCC met het zoveelste zorgelijke rapport en in het najaar kwamen wereldleiders bijeen om afspraken te maken. Volgens sommigen waren dat de maximaal haalbare afspraken, volgens anderen is het veel te weinig. Een radicale breuk met de status quo zit er voorlopig niet in.
Het jaar eindigt zoals het begon, met meer onheilspellende berichten. Op Antarctica zien satellieten steeds meer scheuren in deze 45 kilometer lange ijsplaat.
Thwaites-Gletsjer
20km
Onderzoekers verwachten dat de ijsplaat door klimaatverandering al binnen vijf jaar uiteen zal spatten, als een autoruit met net een barstje te veel. De plaat zal dan niet langer als natuurlijke dam fungeren voor de achtergelegen Thwaites-Gletsjer.
Thwaites-
Gletsjer
Zuidpool
ANTARCTICA
500 km
NL op
schaal
Een stuk landijs zo groot als Groot-Brittannië zal dan ook versneld smelten. Veel is nog onzeker, maar de vrees is dat de zeespiegel hierdoor tientallen centimeters zal stijgen. Dat kan nog eeuwen duren, maar zorgelijk noemen experts het wel.
Bronnen: Met Office, Google Earth, EEA, National Statistics, Global Carbon Project, IEA, Our World In Data, NOAA Manau Loa Observatory, British Antarctic Survey, American Geophysical Union
Redactie: Marijn Duintjer Tebbens
Graphics: Lars Boogaard
Het jaar van ‘code rood’
voor de mensheid
Klimaatjaar 2021 in cijfers
2021 was het jaar waarin de Verenigde Naties concludeerden dat het 'code rood voor de mensheid' is en waarin extreem nog extremer lijkt te worden. En dat betekent hogere temperaturen, een stijgende zeespiegel, en zeer verontrustend weer.
Bijvoorbeeld in Canada. Tijdens een hittegolf in juni bereikt het kwik in het dorpje Lytton een voor onmogelijk gehouden 49,6 graden. De gevolgen zijn catastrofaal: een bosbrand legt het hele dorp in de as.
Voor de brand
september 2019
Main Street
Na de brand
juli 2021
verwoeste gebouwen
verbrand bos
Wetenschappers trekken de conclusie dat zonder door de mens veroorzaakte klimaatverandering deze extreme hittegolf vrijwel onmogelijk zou zijn geweest.
2021 is niet het warmste jaar ooit, maar wel het zevende jaar op rij waarin de gemiddelde temperatuur op aarde meer dan 1 graad hoger ligt dan vóór het industriële tijdperk.
Temperatuurstijging
afwijking t.o.v. 1850-1900
1,8°C
Parijs-maximum: 1,5°C
1,6
1,4
1,2
*
1
0,8
sinds 2016:
elk jaar minimaal 1°C
opwarming
temperatuur
0,6
0,4
0,2
* = jan-sep.
0
2000
2005
2010
2015
2020
Die opwarming is waarschijnlijk ook de oorzaak van de extreme regenval deze zomer in West-Europa. In Duitsland en België kost het noodweer tientallen levens. In Limburg is de schade enorm.
Ook bosbranden komen steeds vaker voor. Van Algerije tot de Verenigde Staten en van Turkije tot Brazilië, met enorme gevolgen. Want de koolstof opgeslagen in bomen komt vrij bij verbranding, met meer uitstoot van broeikasgassen als gevolg en weer meer opwarming. Dat leidt tot weer meer bosbranden: een neergaande spiraal.
Dit jaar zorgden bosbranden voor omgerekend een extra 6450 Megaton CO2 in de atmosfeer.
Nederland
138 Mt CO2
6450
2600
Mt CO2
Mt CO2
bosbranden
Europese Unie
uitstoot 2021
uitstoot 2020
Dat is ongeveer evenveel als de EU in 2,5 jaar uitstoot.
Door corona daalde de CO2-uitstoot in 2020, na jaren van stijging. Maar na de grootste daling ooit, zien we dit jaar de grootste stíjging ooit.
CO2-uitstoot
wereldwijde uitstoot in Gt
40
2021
38
36
34
2020
32
corona-
crisis
30
2008
financiële
crisis
28
26
24
22
20
18
1990
2000
2010
2020
Van een groen herstel na corona is daarom geen sprake. De vraag naar kolen daalde in 2020 met zo'n 5 procent. Dit jaar maken kolen een comeback en stijgt de vraag 6 procent.
Kolenconsumptie
stijging
+6%
8000
Mt
6000
4000
projectie
2000
0
2000
2021
Dat geldt niet voor de hele wereld: in onder andere de Verenigde Staten en de EU daalt de vraag. Maar die daling valt in het niet bij het verbruik in China.
Kolenconsumptie per regio
China
India
overig Azië
4000
Mt
3000
2000
1000
0
2000
2021
‘00
‘21
‘00
‘21
VS
EU
overig
2000
1000
0
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
Die vraag blijft toenemen, is de verwachting. En zo is de wereld hard op weg om in 2022 ruim 8 miljard ton kolen te verbranden, een record.
Toch groeit ook de vraag naar hernieuwbare energie. Windmolens en zonnepanelen zorgen dit jaar wereldwijd voor een record aan nieuw geïnstalleerde capaciteit.
Hernieuwbare energie
+290
wereldwijde capaciteit
MW
3000
2000
1000
0
2011
2021
Maar om de opwarming van de aarde tot anderhalve graad te beperken, moet het tempo waarin er nieuwe zonne- en windparken bijkomen, verdubbelen.
Zolang de verbranding van kolen, olie en gas doorgaat, blijft de CO2-concentratie in de atmosfeer toenemen.
Dit meetstation op Hawaï meet die concentratie al decennia.
mei 2021
419
CO2-concentratie
CO2-deeltjes
per miljoen
400
360
340
320
300
280
1960
1980
2000
2020
Eerder dit jaar registreert het meetstation een record van 419 deeltjes per miljoen. De laatste keer dat de CO2-concentratie zo hoog was, was 23 miljoen jaar geleden.
In augustus kwam het VN-klimaatpanel IPCC met het zoveelste zorgelijke rapport en in het najaar kwamen wereldleiders bijeen om afspraken te maken. Volgens sommigen waren dat de maximaal haalbare afspraken, volgens anderen is het veel te weinig. Een radicale breuk met de status quo zit er voorlopig niet in.
Het jaar eindigt zoals het begon, met meer onheilspellende berichten. Op Antarctica zien satellieten steeds meer scheuren in deze 45 kilometer lange ijsplaat.
Thwaites-Gletsjer
20km
Onderzoekers verwachten dat de ijsplaat door klimaatverandering al binnen vijf jaar uiteen zal spatten, als een autoruit met net een barstje te veel. De plaat zal dan niet langer als natuurlijke dam fungeren voor de achtergelegen Thwaites-Gletsjer.
Thwaites-
Gletsjer
Zuidpool
ANTARCTICA
500 km
NL op
schaal
Een stuk landijs zo groot als Groot-Brittannië zal dan ook versneld smelten. Veel is nog onzeker, maar de vrees is dat de zeespiegel hierdoor tientallen centimeters zal stijgen. Dat kan nog eeuwen duren, maar zorgelijk noemen experts het wel.
Bronnen: Met Office, Google Earth, EEA, National Statistics, Global Carbon Project, IEA, Our World In Data, NOAA Manau Loa Observatory, British Antarctic Survey, American Geophysical Union
Redactie: Marijn Duintjer Tebbens
Graphics: Lars Boogaard
Het jaar van ‘code rood’
voor de mensheid
Klimaatjaar 2021 in cijfers
2021 was het jaar waarin de Verenigde Naties concludeerden dat het 'code rood voor de mensheid' is en waarin extreem nog extremer lijkt te worden.
En dat betekent hogere temperaturen, een stijgende zeespiegel, en zeer verontrustend weer.
Bijvoorbeeld in Canada. Tijdens een hittegolf in juni bereikt het kwik in het dorpje Lytton een voor onmogelijk gehouden 49,6 graden. De gevolgen zijn catastrofaal: een bosbrand legt het hele dorp in de as.
voor de brand
na de brand
september 2019
juli 2021
Main Street
verbrand bos
verwoeste gebouwen
Wetenschappers trekken de conclusie dat zonder door de mens veroorzaakte klimaatverandering deze extreme hittegolf vrijwel onmogelijk zou zijn geweest.
2021 is niet het warmste jaar ooit, maar wel het zevende jaar op rij waarin de gemiddelde temperatuur op aarde meer dan 1 graad hoger ligt dan vóór het industriële tijdperk.
Temperatuurstijging
afwijking t.o.v. 1850-1900
1,8°C
Parijs-maximum: 1,5°C
1,6
1,4
1,2
jan-sep.
1
0,8
sinds 2016:
elk jaar minimaal 1°C
opwarming
temperatuur
0,6
0,4
0,2
0
2000
2005
2010
2015
2020
Die opwarming is waarschijnlijk ook de oorzaak van de extreme regenval deze zomer in West-Europa. In Duitsland en België kost het noodweer tientallen levens. In Limburg is de schade enorm.
Ook bosbranden komen steeds vaker voor. Van Algerije tot de Verenigde Staten en van Turkije tot Brazilië, met enorme gevolgen. Want de koolstof opgeslagen in bomen komt vrij bij verbranding, met meer uitstoot van broeikasgassen als gevolg en weer meer opwarming. Dat leidt tot weer meer bosbranden: een neergaande spiraal.
Dit jaar zorgden bosbranden voor omgerekend een extra 6450 Megaton CO2 in de atmosfeer.
Nederland
138 Mt CO2
2600
6450
Mt CO2
Mt CO2
bosbranden
Europese Unie
uitstoot 2021
uitstoot 2020
Dat is ongeveer evenveel als de EU in 2,5 jaar uitstoot.
Door corona daalde de CO2-uitstoot in 2020, na jaren van stijging. Maar na de grootste daling ooit, zien we dit jaar de grootste stíjging ooit.
40
36,4 Gt
2021
We pompten in 2021 met z'n allen ruim 36 Gigaton CO2 in de atmosfeer. Daarmee zit de wereld alweer bijna op de uitstoot van vóór de pandemie.
2020
corona-
crisis
CO2-uitstoot
30
2008
wereldwijde uitstoot in Gt
financiële
crisis
28
26
24
22
20
18
1990
1995
2000
2005
2010
2015
2020
Van een groen herstel na corona is daarom geen sprake. De vraag naar kolen daalde in 2020 met zo'n 5 procent. Dit jaar maken kolen een comeback en stijgt de vraag 6 procent.
Kolenconsumptie
stijging
+6%
8000
Mt
6000
4000
projectie
2000
0
2000
2021
Dat geldt niet voor de hele wereld: in onder andere de Verenigde Staten en de EU daalt de vraag. Maar die daling valt in het niet bij het verbruik in China.
China
4000
Mt
3000
VS
EU
overig
India
overig Azië
2000
1000
0
2000
2021
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
‘00
‘21
Die vraag blijft toenemen, is de verwachting. En zo is de wereld hard op weg om in 2022 ruim 8 miljard ton kolen te verbranden, een record.
Hernieuwbare energie
+290
wereldwijde capaciteit
Toch groeit ook de vraag naar hernieuwbare energie. Windmolens en zonnepanelen zorgen dit jaar wereldwijd voor een record aan nieuw geïnstalleerde capaciteit.
MW
3000
2000
Maar om de opwarming van de aarde tot anderhalve graad te beperken, moet het tempo waarin er nieuwe zonne- en windparken bijkomen, verdubbelen.
1000
0
2011
2021
Zolang de verbranding van kolen, olie en gas doorgaat, blijft de CO2-concentratie in de atmosfeer toenemen.
Dit meetstation op Hawaï meet die concentratie al decennia.
400
CO2-concentratie
CO2-deeltjes per miljoen
360
419
340
320
mei 2021
419 CO2-deeltjes
per miljoen
300
280
1960
1980
2000
2020
Eerder dit jaar registreert het meetstation een record van 419 deeltjes per miljoen. De laatste keer dat de CO2-concentratie zo hoog was, was 23 miljoen jaar geleden.
In augustus kwam het VN-klimaatpanel IPCC met het zoveelste zorgelijke rapport en in het najaar kwamen wereldleiders bijeen om afspraken te maken. Volgens sommigen waren dat de maximaal haalbare afspraken, volgens anderen is het veel te weinig. Een radicale breuk met de status quo zit er voorlopig niet in.
Het jaar eindigt zoals het begon, met meer onheilspellende berichten. Op Antarctica zien satellieten steeds meer scheuren in deze 45 kilometer lange ijsplaat.
Thwaites-
Gletsjer
20km
Onderzoekers verwachten dat de ijsplaat door klimaatverandering al binnen vijf jaar uiteen zal spatten, als een autoruit met net een barstje te veel.
Thwaites-
Gletsjer
De plaat zal dan niet langer als natuurlijke dam fungeren voor de achtergelegen Thwaites-Gletsjer. Een stuk landijs zo groot als Groot-Brittannië zal dan ook versneld smelten.
Zuidpool
ANTARCTICA
NL op
schaal
500 km
Veel is nog onzeker, maar de vrees is dat de zeespiegel hierdoor tientallen centimeters zal stijgen. Dat kan nog eeuwen duren, maar zorgelijk noemen experts het wel.
Bronnen: Met Office, Google Earth, EEA, National Statistics, Global Carbon Project, IEA, Our World In Data, NOAA Manau Loa Observatory, British Antarctic Survey, American Geophysical Union
Redactie: Marijn Duintjer Tebbens
Graphics: Lars Boogaard