Schiphol is een van de grootste en drukste luchthavens van de wereld, gelegen in een van de dichtstbevolkte gebieden van Europa. Wie naar de kaart van Schiphol kijkt ziet dat woonhuizen en vliegtuigen op allerlei plekken vechten om dezelfde ruimte.

Draai je scherm voor een grotere kaart

Gemeenten willen bouwen. Maar in de zone rondom Schiphol, waar vliegtuigen voor geluidsoverlast zorgen, is dat niet toegestaan. Schiphol wil uitbreiden. Maar veel banen mogen maar vanaf één windrichting gebruikt worden, omdat er anders over dichtbevolkte gebieden wordt gevlogen.

Op andere plekken delen Schiphol en gemeenten noodgedwongen de ruimte. Inwoners van Uithoorn hoorden het afgelopen jaar gemiddeld 191 vliegtuigen per dag overvliegen op minder dan 500 meter hoogte.

De luchtverkeersleiding probeert ondertussen om omwonenden zoveel mogelijk te ontzien. De Polderbaan en Kaagbaan zorgen voor de minste overlast en worden daarom het meest gebruikt. Volgens de afspraken moeten de andere banen zoveel mogelijk worden ontzien.

Wie nu naar de kaart kijkt zou zeggen dat Schiphol op de verkeerde plek is gebouwd. Maar toen Schiphol honderd jaar geleden werd aangelegd, was het een dunbevolkte polder met vooral landbouwgrond.

Directeur Plesman van KLM is in 1948 een van de weinigen die het anders ziet. Hij wil dat Schiphol ongeveer tien kilometer verplaatst wordt naar het zuidwesten, mede vanwege de verwachte geluidsoverlast voor Amsterdam. Hij vindt geen gehoor.

Pas in de jaren vijftig ontstaat er voor het eerst echt spanning tussen wonen en vliegen. Bij de bouw van het nieuwe Schiphol wordt het dorpje Rijk met de grond gelijk gemaakt om de komst van een straalmotorenstartbaan mogelijk te maken.

Met komst van straalmotoren neemt ook het lawaai toe. De banen van het nieuwe Schiphol ontzien daarom Amsterdam.

In andere gemeenten groeien ondertussen de klachten. Toch is het geen reden voor hen om de groeiambities bij te stellen. Integendeel. Zo werd de Amsterdamse wijk Buitenveldert aangelegd, een paar jaar voordat de Buitenveldertbaan in gebruik werd genomen. Hierdoor kwam Buitenveldert pal onder een aanvliegroute te liggen. Alleen bij de bouw van het AMC werd er rekening mee gehouden: het ziekenhuis komt vijf kilometer verder van Amsterdam te liggen.

Het bestrijden van geluidshinder wordt in de jaren die volgen een nationaal thema. Woningen worden geïsoleerd en er worden zones ingesteld waar niet gebouwd mag worden. Ook de aanleg van de Polderbaan in 2003 moet daaraan bijdragen, door inwoners die last hebben van de Zwanenburgbaan te ontlasten. De vraag of dat gelukt is, leidt tot veel discussie. Door de groei van Schiphol neemt de overlast in ieder geval nauwelijks af.

Ondertussen groeien Haarlem, Amsterdam, Amstelveen en Hoofddorp steeds dichter tegen Schiphol aan.

Sterker nog: sinds de eeuwwisseling is het aantal woningen in de gemeenten rondom Schiphol sterker gegroeid dan het aantal vluchten.

Huishoudens in: Aalsmeer, Amstelveen, Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Haarlemmermeer, Heemstede en Uithoorn en de Amsterdamse wijken buiten de ring (delen van Zuid en West)

Vanaf dit jaar is het weer toegestaan te bouwen in de buitenste geluidszone, waardoor er tegen de 10.000 woningen in verschillende nieuwbouwprojecten ● bij zullen komen (in de binnenste zone blijft bouwen verboden). Goed nieuws voor gemeenten die hun jongeren in kleine dorpen huizen willen bieden. Maar het aantal mensen dat overlast ervaart zal daardoor opnieuw toenemen.

Gebruikte bronnen: CBS, Schiphol, Topotijdreis.nl, Kadaster, BezoekBas, Provincie Noord-Holland, Localfocus, Open Street Map

Door Ben Meindertsma, Winny de Jong en Lars Boogaard

Schiphol is een van de grootste en drukste luchthavens van de wereld, gelegen in een van de dichtstbevolkte gebieden van Europa. Wie naar de kaart van Schiphol kijkt ziet dat woonhuizen en vliegtuigen op allerlei plekken vechten om dezelfde ruimte.

Gemeenten willen bouwen. Maar in de zone rondom Schiphol, waar vliegtuigen voor geluidsoverlast zorgen, is dat niet toegestaan. Schiphol wil uitbreiden. Maar veel banen mogen maar vanaf één windrichting gebruikt worden, omdat er anders over dichtbevolkte gebieden wordt gevlogen.

Op andere plekken delen Schiphol en gemeenten noodgedwongen de ruimte. Inwoners van Uithoorn hoorden het afgelopen jaar gemiddeld 191 vliegtuigen per dag overvliegen op minder dan 500 meter hoogte.

De luchtverkeersleiding probeert ondertussen om omwonenden zoveel mogelijk te ontzien. De Polderbaan en Kaagbaan zorgen voor de minste overlast en worden daarom het meest gebruikt. Volgens de afspraken moeten de andere banen zoveel mogelijk worden ontzien.

Wie nu naar de kaart kijkt zou zeggen dat Schiphol op de verkeerde plek is gebouwd. Maar toen Schiphol honderd jaar geleden werd aangelegd, was het een dunbevolkte polder met vooral landbouwgrond.

Directeur Plesman van KLM is in 1948 een van de weinigen die het anders ziet. Hij wil dat Schiphol ongeveer tien kilometer verplaatst wordt naar het zuidwesten, mede vanwege de verwachte geluidsoverlast voor Amsterdam. Hij vindt geen gehoor.

Pas in de jaren vijftig ontstaat er voor het eerst echt spanning tussen wonen en vliegen. Bij de bouw van het nieuwe Schiphol wordt het dorpje Rijk met de grond gelijk gemaakt om de komst van een straalmotorenstartbaan mogelijk te maken.

Met komst van straalmotoren neemt ook het lawaai toe. De banen van het nieuwe Schiphol ontzien daarom Amsterdam.

In andere gemeenten groeien ondertussen de klachten. Toch is het geen reden voor hen om de groeiambities bij te stellen. Integendeel. Zo werd de Amsterdamse wijk Buitenveldert aangelegd, een paar jaar voordat de Buitenveldertbaan in gebruik werd genomen. Hierdoor kwam Buitenveldert pal onder een aanvliegroute te liggen. Alleen bij de bouw van het AMC werd er rekening mee gehouden: het ziekenhuis komt vijf kilometer verder van Amsterdam te liggen.

Het bestrijden van geluidshinder wordt in de jaren die volgen een nationaal thema. Woningen worden geïsoleerd en er worden zones ingesteld waar niet gebouwd mag worden. Ook de aanleg van de Polderbaan in 2003 moet daaraan bijdragen, door inwoners die last hebben van de Zwanenburgbaan te ontlasten. De vraag of dat gelukt is, leidt tot veel discussie. Door de groei van Schiphol neemt de overlast in ieder geval nauwelijks af.

Ondertussen groeien Haarlem, Amsterdam, Amstelveen en Hoofddorp steeds dichter tegen Schiphol aan.

Sterker nog: sinds de eeuwwisseling is het aantal woningen in de gemeenten rondom Schiphol sterker gegroeid dan het aantal vluchten.

Huishoudens in: Aalsmeer, Amstelveen, Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Haarlemmermeer, Heemstede en Uithoorn en de Amsterdamse wijken buiten de ring (delen van Zuid en West)

Vanaf dit jaar is het weer toegestaan te bouwen in de buitenste geluidszone, waardoor er tegen de 10.000 woningen in verschillende nieuwbouwprojecten ● bij zullen komen (in de binnenste zone blijft bouwen verboden). Goed nieuws voor gemeenten die hun jongeren in kleine dorpen huizen willen bieden. Maar het aantal mensen dat overlast ervaart zal daardoor opnieuw toenemen.

Gebruikte bronnen: CBS, Schiphol, Topotijdreis.nl, Kadaster, BezoekBas, Provincie Noord-Holland, Localfocus, Open Street Map